Eeuwen achtereen had het dorp één openbare school, tot in 1929 de RK Sint Radboudschool (Rijksweg @42) van start ging. Tjeerd van der Zee is daar bijna 37 jaar schoolhoofd van geweest. In 1971 verrees aan de Douwemastrjitte een nieuwe openbare school met de naam It Tredde Stee, omdat dit zijn derde locatie was. Met de bouw van de ‘EnergieSchool’ (2013), op dezelfde plek, kwamen openbare en katholieke basisschool weer onder één dak.

In 1580, ten tijde van de afschaffing van het katholieke geloof, was Roelof Buweszoon “coster en schoelmeijster”. Zijn huis en het schooltje stonden bij de Mauritiuskerk, in die tijd nog het centrum van het dorp. Er waren toen maar weinig mensen die konden schrijven.

Ekke Blaauw begon in 1870 als laatste hoofdmeester op de terp. Zeven jaar later verhuisde hij met alle schoolkinderen naar de Rijksweg. Daar waren een nieuwe school en een nieuwe kerk gebouwd. Zijn fraaie huis stond er precies tussenin. Meester Blaauw heeft veel voor het dorp betekend en de straat tegenover de huidige school draagt zijn naam.

In de zomer van 1903 was Jirnsum in rep en roer, omdat Ekke Blaauw 40 jaar schoolmeester was. Ook in de jaren daarna organiseerde het dorp regelmatig grote feesten, zoals een optocht na de geboorte van Juliana (1909), Onafhankelijkheidsfeest (1913), jubileum 25 jaar zuivelfabriek (1913), het Buorrenfeest (1935) en 40 jaar koningin Wilhelmina (1938). De laatste massale optocht vond plaats toen Atje Keulen-Deelstra voor het eerst wereldkampioen schaatsen werd.

Een loods aan de Molestrjitte (de naam verwijst naar de Nijdam-molen) huisvestte achtereenvolgens drie verschillende bedrijven: Spuiterij Elzinga, Frimafa (roestvrij staal) en Transportbedrijf Klaas de Jong. De laatstgenoemde veevervoerder stelde zijn bedrijfsruimte tijdens de kermis beschikbaar voor feestavonden. Evenals deze loods maakten de karakteristieke houten veestallingen achter het huis van Bonne Kerst Hylkema (Rijksweg @70) plaats voor woningbouw.

Route Noord: vertelpunt 7