Wintertafereel op ijsbaan

Op de achtergrond de RK-kerktoren en rechts de schoorsteen van de zuivelfabriek. Met de aanleg van de Douwemastrjitte verdween deze ijsbaan. De huidige ijsbaan maakt ook deel uit van de afgegraven terp.

Afgegraven terp

Hier lag de ijsbaan, vlak achter de lintbebouwing. Op de voorgrond it stiennen paad, nu Kerkebuurt. De foto is van vóór 1915, omdat de Nijdam-molen er nog op staat.

Douwemastrjitte

Vooraan het kerkhof (terprestant) en daarachter de pas aangelegde Douwemastrjitte en de RK-kerk. Foto genomen in augustus 1964 vanaf het dak van de boerderij Nij Pybinga.

1
1

Vanaf begin jaren zestig zijn in de dorpsstraat (Rijksweg) veel gebouwen afgebroken. Er kwam een tijdperk van nieuwbouw en expansie, dat begon met het verlengen van de Douwemastrjitte. Deze straat is genoemd naar de adellijke familie die in de middeleeuwen in deze contreien de baas was.

De ijsclub uit 1863 was -en is- de oudste vereniging in het dorp. In het begin zorgde de rijke dorpsgenoot Mr. Epeüs Cats dat de clubkas nooit leeg raakte! Door het afgraven van de oude dorpsterp ontstond een laag gelegen weiland, dat ook als ijsbaan diende.

Tussen de erven van de oude huizen aan de Rijksweg en dit weiland liep een sloot met skythúskes. Die sloot werd gedempt en de weilanden verdwenen onder een dikke laag zand. Het zand werd aangevoerd door grote buizen vanuit schepen in de Boarn. Toen de straatklinkers arriveerden heeft de dorpsjeugd zich een tijdlang kunnen uitleven met het bouwen, omvergooien en herstellen van torens. Het leek een terugkeer van oude tijden met Schieringers en Vetkopers, die elkaars stinzen veroverden en vernielden.

In het vrijstaande huis @75 aan het kruispunt kwam de enige winkel in de nieuwe wijk. Hier is, na de sloop van De Kleine Bazaar in de Wide Steech, het mini-warenhuis onder dezelfde naam voortgezet door Catharina Veltman-Tolsma. Zij was de weduwe van Nico Veltman, die in de 2e wereldoorlog verzetskoerier was. Dat combineerde hij met zijn werk als krantenbezorger en petroleumventer, tot de vijand hem oppakte en fusilleerde. Yge Damsma beschreef het in de oorlogskroniek van Jirnsum Dit hawwe wy belibbe.

Route Noord: vertelpunt 8