Uit de dorpsplattegrond van 1791 blijkt dat Jirnsum aan de noord- en zuidkant was afgesloten met hekken. Daarachter lagen de weilanden, waarin het vee liep. Het meeste verkeer ging immers over het water en alleen voetgangers en ruiters volgden de oeverdijken.
Bij het zuidelijke dorpshek tegenover @186 heeft een herberg gestaan. Daar logeerde Folkert van Loon in 1797, kort voordat hij naar Jirnsum verhuisde vanwege zijn aanstelling als secretaris van Rauwerderhem. Later in de Franse tijd was hij zelfs enige tijd maire, een soort burgemeester.
Van Loon werd een belangrijk zakenman. Hij verdiende veel geld met de houthandel en de export van boter en kaas naar Engeland. Hij bezat diverse pakhuizen, een schiphuis en een groot woonhuis.
Aan de oever van de Boarn, ongeveer tegenover de huidige hervormde kerk, liet hij een grote houtzaagmolen neerzetten. Deze stond eerst in Harlingen. Samen met zijn broer erfde hij de molen, die na de herbouw de naam De Twee Gebroeders kreeg.
In het midden van de 19e eeuw bezat mr. Epeüs Cats op deze plek een groot herenhuis met acht beneden- en negen bovenkamers, een wagenhuis met schuur en een koetshuis met stalling voor vijf paarden. In zijn enorme tuin langs de Boarn bouwde hij een fraaie koepel.
De voormalige hervormde pastorie @129 staat op de plek van het huis van Cats. Deze indrukwekkende woning, ontworpen door architect Jacob Ruurds Nijdam, was het geheime wapen van de kerkvoogden. Zij wilden een nieuwe dominee strikken… en slaagden in hun opzet.