|
|
Klimaat en weer in vroegere tijden |
| Als we de klimaatontwikkeling in Europa in de afgelopen duizend jaar bekijken dan zien we dat deze periode begint met een zacht en droog klimaattype. In de jaren tussen 1250 en 1400 was de gemiddelde temperatuur hoger dan op enig ander moment in het besproken millennium. Het milde klimaat in de warme Middeleeuwen maakte het mogelijk om geregeld goede oogsten binnen te halen. Maar het bracht ook met zich mee dat herhaaldelijk zwermen sprinkhanen naar onze breedten kwamen. Duitsland had er in die periode geregeld mee te kampen. In Schotland kon wijn worden verbouwd. (red: "ik dacht wijndruiven") Toen de Vikingen Groenland ontdekten gaven zij het die naam vanwege de vruchtbare akkers en weidegronden die ze er aantroffen. De winters in de jaren tussen 1430 en 1465 waren bitter koud. De koele, natte zomers in die periode zorgden regelmatig voor misoogsten, en er was alom hongersnood. Een reeks koude winters voorafgaand aan het jaar 1645 maakte het mogelijk dat de gletsjers van de Alpen tot ver in de dalen oprukten. Het is geen wonder dat in deze "kleine ijstijd" allerlei hongersnoden en sociale onrust het continent in hun greep hielden. Boerenopstanden, de Dertigjarige Oorlog en de Engelse burgeroorlog: het zijn voorbeelden van hoe de omstandigheden de eisen tot een eerlijker verdeling van de beschikbare middelen aanscherpten. Na 1680 begon het weer wat warmer te worden, maar vanaf 1740 ging de temperatuur weer flink omlaag. Tussen 1775 en 1811 waren er hier ongewoon hete zomers. Daarna volgde een periode van koel en vochtig weer. Sinds 1880 is het steeds warmer geworden. Deze warme periode is tussen 1940 en 1970 onderbroken door een wat koelere periode. In de jaren '50 en '60 zijn de gletsjers duidelijk gegroeid. Maar we zitten nog steeds in de warme periode die in 1880 is begonnen. De gletsjers smelten nu weer in snel tempo. Hoe lang de warmte zal aanhouden weet niemand. Het gemiddelde verschil in temperatuur tussen de koudste en warmste periodes is de laatste 1000 jaar nooit meer geweest dan 1,5 graad. In de 9000 jaar daarvoor trouwens ook niet. Bron: "Klimaat en Natuur" WNF-uitgave, ISBN 90-800700-6-8. |
|
www.irnsum.nl : de website over de dorpshistorie van Jirnsum |